Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης

«Μα είναι αυτό μουσική;» Κύκλος διαλέξεων σύγχρονης πειραματικής μουσικής

19 Νοεμβρίου 2014 – 21 Ιανουαρίου 2015

Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Β1, λιμάνι)

«Μα είναι αυτό μουσική;» είναι ο τίτλος του νέου κύκλου διαλέξεων με θέμα την σύγχρονη πειραματική μουσική στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Β1, λιμάνι) του ΚΜΣΤ, κάθε Τετάρτη 18:00-20:00, από τις 19 Νοεμβρίου 2014 έως τις 21 Ιανουαρίου 2015.
Στόχος του πρωτότυπου αυτού κύκλου είναι η εξοικείωση των συμμετεχόντων σε θέματα της σύγχρονης μουσικής έκφρασης, με έμφαση στην τοπική καλλιτεχνική δημιουργικότητα. Τα σεμινάρια θα προσφέρουν στο κοινό μια πρώτη, κριτική επαφή με τεχνικά και αισθητικά ζητήματα που αφορούν στις σύγχρονες πειραματικές προσεγγίσεις στον ήχο, από την παραγωγή και τη διαμόρφωση ηχητικών δομών, μέχρι την παρουσίαση, διάδοση και πρόσληψη πειραματικών έργων. Για την παρακολούθηση του κύκλου δεν προαπαιτείται κάποια ιδιαίτερη γνώση πάνω στη μουσική. Οι διαλέξεις απευθύνονται σε όλους, και ιδιαίτερα σε όσους επιθυμούν να διευρύνουν τα εκφραστικά τους μέσα και τις θεωρητικές τους γνώσεις σε σχέση με την σύγχρονή μουσική.
Οι εγγραφές άρχισαν! (Κόστος συμμετοχής: 65€ / 50€ μειωμένο. Αριθμός συμμετεχόντων: maximum 40 άτομα. Πληροφορίες-εγγραφές: τηλ. 2310593270 / Τρίτη-Σάββατο 11:00-17:00)

+++++ Δίνεται πλέον η δυνατότητα παρακολούθησης της κάθε παρουσίασης ξεχωριστά στον κύκλο "Μα είναι αυτό μουσική;" χωρίς προεγγραφή (κόστος συμμετοχής: 10 €, μειωμένο: 5€).

Οργάνωση / Συντονισμός: Ειρήνη Παπακωνσταντίνου, Ιστορικός Τέχνης – Επιμελήτρια ΚΜΣΤ
Σύμβουλος διοργάνωσης: Δανάη Στεφάνου, Επίκουρη Καθηγήτρια Ιστορικής Μουσικολογίας, Α.Π.Θ.

Τι θα…ακούσουμε;
Ο κύκλος διαλέξεων περιλαμβάνει εισηγήσεις από μουσικούς διαφορετικών ηλικιών και προσεγγίσεων που δραστηριοποιούνται τα τελευταία χρόνια σε τοπικό και διεθνές επίπεδο. Μέσα από μια κριτική παρουσίαση της δουλειάς και της δραστηριότητάς τους, οι εισηγητές θα διερευνήσουν πρακτικά και θεωρητικά ερωτήματα όπως:
Tι είναι αυτό που ακούμε;
Tι ορίζουμε ως πειραματική μουσική και γιατί;
Πώς συνδιαλέγεται η μουσική έκφραση με τον θόρυβo;
Τί είναι αυτοσχεδιασμός και πώς αποτυπώνεται ηχητικά;
Ποια είναι η σχέση του αυτοσχεδιασμού με τη σύνθεση;
Τι είναι musique concrete και τι ηλεκτροακουστική μουσική;
Πως κατασκευάζεται ένα πειραματικό ηλεκτρονικό έργο;
Τι είδους υλικά και τεχνικές χρησιμοποιούνται;
Ποια είναι η σχέση δημιουργού και ακροατή στον πειραματικό χώρο;
Πώς τοποθετείται σήμερα η πειραματική δημιουργική πράξη, τόσο αισθητικά όσο και πολιτικά;
Το κάθε μουσικό σχήμα θα παρουσιάζει ανοιχτά τη δουλειά του και τους τρόπους χρήσης των εκφραστικών του μέσων, στοχεύοντας παράλληλα και σε μια θεωρητική διάρθρωση της μουσικής του πρακτικής. Μέσα από ιστορικές αναφορές σε παραδείγματα που επηρέασαν την εκφραστική προσέγγιση του κάθε εισηγητή, οι ακροατές θα έρθουν σε επαφή με ένα πολυσχιδές ιστορικό υπόβαθρο. Ταυτόχρονα, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει δημιουργούς και σχήματα πειραματικής μουσικής με ενεργή ή πρόσφατη δραστηριότητα στην πόλη της Θεσσαλονίκης, οι οποίοι παρουσιάζουν τη δουλειά τους σε εναλλακτικούς χώρους τέχνης και μέσα από εναλλακτικά κανάλια επικοινωνίας. Προωθώντας έτσι την ενεργή συνομιλία με καλλιτέχνες από ανεξάρτητα, εναλλακτικά δίκτυα παραγωγής και πρόσληψης της μουσικής, ο κύκλος σεμιναρίων εγκαινιάζει έναν πρότυπο διάλογο γύρω από τη σύγχρονη πειραματική μουσική, τον αισθητικό, κοινωνικό και πολιτικό της προσανατολισμό, και τη σχέση της με την καθημερινότητα.

Πρόγραμμα
1. Σκηνοθετώντας ήχους: Σύγχρονες όψεις της μουσικής σύνθεσης
Κωστής Δρυγιανάκης (19 Νοεμβρίου)
2. Πειραματική μουσική και κινούμενη εικόνα
Αναστάσιος Κοκκινίδης (aka emdy ) & Κλεάνθης Καραπιπέρης (aka auberg1ne) (26 Νοεμβρίου)
3. «Όταν ταιριάζει το παπούτσι ξεχνιέται το πόδι»: D.A.M. (Δραματοποιημένη ambient μουσική)
Μιχάλης Σιγανίδης (3 Δεκεμβρίου)
4. Scolica enchiriadis
Παύλος Βάκαλος (aka Epavlispavlakis) (10 Δεκεμβρίου)
5. Η πειραματική μουσική σκηνή στην Ελλάδα υπό την οπτική των ανεξάρτητων μουσικών label. Παραδείγματα σύνθεσης με τη βοήθεια ψηφιακών και αναλογικών μέσων αναπαραγωγής ήχου.
Μάριος Μόρας (aka More Mars Team) (17 Δεκεμβρίου)
6. Από τις ομαδικές αυτοσχεδιαστικές πρακτικές στον αυτοσχεδιασμό ως εργαλείο της μουσικής σύνθεσης.
Αλέξης Πορφυριάδης (7 Ιανουαρίου)
7. Η πειραματική ηλεκτρονική μουσική μέσα από τις κυκλοφορίες της Granny Records
Granny Records (Άρης Γκιάτας - Σπύρος Εμμανουηλίδης - Βασίλης Λιόλιος -Σάββας Μεταξάς) (14 Ιανουαρίου)
8. Παίζοντας χωρίς σκοπό: ιστορίες πειραματικής μουσικής εκπαίδευσης
Δανάη Στεφάνου (21 Ιανουαρίου)

Αναλυτικά οι διαλέξεις
Η παρουσίαση του Κωστή Δρυγιανάκη θα εστιάσει στις αλλαγές που επήλθαν στη σύνθεση μουσικής με την επέλαση της τεχνολογίας των ηχογραφήσεων, από τα τέλη του 19ου αιώνα και μετά. Θα συζητηθούν περιπτώσεις όπως αυτές των φουτουριστών ζωγράφων, της γαλλικής «συγκεκριμένης μουσικής» και της νεώτερης ηλεκτροακουστικής μουσικής, ως την πρόσφατη έκρηξη της δημοτικότητας των επιτόπιων ηχογραφήσεων. Στην κατακλείδα, ο Κωστής Δρυγιανάκης θα επιχειρήσει έναν μικρό αναστοχασμό πάνω στην προσωπική του συνθετική δουλειά, στην οποία τα μαγνητόφωνα αποτελούν βασικό εργαλείο.

Η παρουσίαση του Αναστάσιου Κοκκινίδη και Κλεάνθη Καραπιπέρη αφορά την σχέση της ηλεκτρονικής μουσικής και του πειραματικού ήχου εν γένει, με την κινούμενη εικόνα.
Το πρώτο σκέλος της ομιλίας βασίζεται σε επιδράσεις, ιστορικές αναφορές και έργα πρώιμων ηλεκτρονικών συνθέσεων, κινηματογραφικών ηχητικών εφέ και ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών, ως επιρροή των σύγχρονων καλλιτεχνικών πολυμέσων. Ακολούθως, η παραγωγική διαδικασία του ηλεκτροακουστική έργου τους “Synchresis”, θα αποτελεί το δεύτερο μέρος της εισήγησης, η οποία θα ολοκληρωθεί με την ανάλυση τεχνικών θεμάτων, όπως ο σχεδιασμός και η υλοποίηση της οπτικοακουστικής εγκατάστασης, μέσω της χρήσης σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων (software/hardware) για πολυκάναλα ηχητικά συστήματα (Surround Sound & Sound Diffusion) και συγχρονισμένη πολυεπίπεδη προβολή (Masking & Mapping).

Ο μουσικός, συνθέτης, στιχουργός και performer Μιχάλης Σιγανίδης, θα μιλήσει για τη δημιουργία "μουσικών συνάψεων" καταγραμμένου ηχητικού υλικού και ζωντανής μουσικής δράσης, στον άξονα που ονομάζει doc/fic (τεκμηρίωση και μυθοπλασία). Θα αναφερθεί στη μουσική αντίληψη, τον αυτοσχεδιασμό, τις τεχνικές κολάζ, τις ποιητικές φόρμες, τη σχέση λόγου και ήχου και το μουσικό spectrum που χαρακτηρίζει τη δουλειά του.

Ο Παύλος Βάκαλος (aka Epavlis Pavlakis) διαπραγματεύεται το πώς η σύγχρονη μουσική του 21ου αιώνα έχει δημιουργήσει την εντύπωση ότι η επαναστατική περίοδος της έχει περάσει και η αναταραχή που είχε προκαλέσει σε αισθητικό επίπεδο έχει καταλαγιάσει δίνοντας την θέση της σε ένα μουσικό ιδίωμα δίχως ιδιαίτερες εκπλήξεις. Μπορούμε να επαναπροσδιορίσουμε τον ρόλο μας (ακροατή/δημιουργού) σε νέα επίπεδα σχέσης με τον ήχο στην μουσική δημιουργία;

Ο Μάριος Μόρας είναι μέλος του ανεξάρτητου μουσικού label “moremars team”, που συστάθηκε το 2007 και μέχρι σήμερα έχει επικεντρώσει τη δράση του στην έκδοση και προώθηση μουσικού υλικού της εγχώριας πειραματικής ηλεκτρονικής σκηνής. Στο πρώτο σκέλος της συζήτησης που θα πραγματοποιηθεί, θα γίνει προσπάθεια μέσα από μία ιστορική αναδρομή να εστιάσουμε στο ρόλο των εγχώριων Do It Yourself μουσικών label και τη δράση που ανέπτυξαν από τα τέλη του 80 μέχρι σήμερα. Σε δεύτερο χρόνο θα γίνει παρουσίαση τεχνικών σύνθεσης και live επεξεργασίας ήχου με την χρήση sampler, μικροφώνων επαφής, ακουστικών οργάνων και αναλογικών μέσων αναπαραγωγής ήχου.

Στην ομιλία του ο Αλέξης Πορφυριάδης θα αναφερθεί στην επίδραση των ομαδικών πρακτικών αυτοσχεδιασμού στη μουσική σύνθεση και εκτέλεση μέσα από το πρίσμα της προσωπικής του καλλιτεχνικής και εκπαιδευτικής διαδρομής. H ενασχόλησή του με τον αυτοσχεδιασμό και η εμπειρία δραστηριοποίησής του στην ομάδα αυτοσχεδιασμού 6daEXIt τον οδήγησαν στην επανεξέταση του τρόπου δουλειάς του και των εργαλείων που χρησιμοποιεί. Ο αυτοσχεδιασμός ως μέρος μιας μουσικής σύνθεσης σε συνδυασμό με την ανοιχτή μορφή και τη λεκτική/γραφική σημειογραφία του έδωσαν τη δυνατότητα να γίνει από δημιουργός ενός κλειστού έργου τέχνης ένας διευκολυντής/συντονιστής της δημιουργικότητας των εκτελεστών. Η καλλιέργεια της συλλογικότητας, ο εκδημοκρατισμός της βάσης των ανθρώπων που μπορούν δυνητικά να χρησιμοποιήσουν τις παρτιτούρες του και η προσφορά δημιουργικού χώρου σε όσους και όσες αποφασίσουν να τις εκτελέσουν έγιναν κεντρικά ζητήματα της δημιουργικής διαδικασίας.

Η Granny Records είναι ένα ανεξάρτητο μουσικό label με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Αποτελεί ένα δημιουργικό χώρο με στόχο την ανάδειξη και έκδοση ηχητικών ντοκουμέντων, τα οποία συχνά συνδιαλέγονται με εικόνες και άλλα οπτικά μέσα. Από τον ελεύθερο αυτοσχεδιασμό και το θόρυβο μέχρι την ηλεκτροακουστική σύνθεση και τη σύγχρονη electronica, προβάλλει έργα μουσικών της εγχώριας πειραματικής σκηνής και του εξωτερικού. Στο πρώτο μέρος της εισήγησης θα πραγματοποιηθεί μία παρουσίαση έργων πειραματικής ηλεκτρονικής μουσικής, μέσα από κυκλοφορίες του label, προβάλλοντας πέρα από ηχητικά ντοκουμέντα, τις επιρροές και τις ιδιαίτερες τεχνικές σύνθεσης και τεχνοτροπίας. Στο δεύτερο μέρος θα ακολουθήσει μία σύντομη τοποθέτηση σχετικά με τους τρόπους οργάνωσης και προβολής μουσικών δράσεων και τη δημιουργία συνεργασιών στην πόλη της Θεσσαλονίκης, μέσα από τις εμπειρίες των μελών της Granny Records.

H Δανάη Στεφάνου διδάσκει ιστορικές, αισθητικές και πρακτικές προσεγγίσεις της πειραματικής μουσικής, στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Α.Π.Θ. Στην τελευταία διάλεξη του κύκλου, θα συνοψίσει τις βασικές ιδιαιτερότητες της πειραματικής μουσικής αισθητικής, και θα σκιαγραφήσει τη σχέση του πειραματισμού με την επίσημη και την άτυπη μουσική γνώση και εκπαίδευση, μέσα από πρόσφατες και παλαιότερες μικρο-ιστορίες πειραματικών ομάδων και ανεξάρτητων χώρων έκφρασης.