Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης

Το εργαστήριο του Αεροπόρου του Μοργκούνοφ είναι ένα ακόμα δείγμα της γονιμότατης κυβιστικής χρονιάς του 1913, και παράλληλα, από θεματική άποψη, της πλούσιας φουτουριστικής εικονοποιίας γύρω από τα μορίβα αεροπόρου/αεροπλάνου. Από τον ποιητή και πιλότο Καμένσκι που δίνει την ίδια χρονιά σχετική διάλεξη, έως τον Κρουτσόνιχ που εμφανίζει επί σκηνής αεροπόρο στην κυβοφουτουριστική όπερα Νίκη επί του Ήλιου και το Μαλέβιτς που τιτλοφορεί το πρώτο φουτουριστικό του σχέδιο Ταυτόχρονος θάνατος ενός άντρα σε αεροπλάνο και σιδηρόδρομο, ζωγράφοι και ποιητές όχι μόνο γοητεύονται από τις τεχνικές κατακτήσεις της εποχής τους, από την ταχύτητα και την κίνηση, αλλά αντλούν σύμβολα για να εκφράσουν μια ασυγκράτητη ορμή προς έναν καινούριο κόσμο. Ο Μοργκούνοφ στο έργο της Συλλογής Κωστάκη αιωρείται ακριβώς ανάμεσα στην έλξη από το ίδιο το θέμα και την εικαστική αποδέσμευση από αυτό. Από τη μια εγγράφει με φανερό -παραστατικό- τρόπο τους δείκτες του αντικειμένου αναφοράς (αεροπλάνο, φιγούρες πιλότου κ.ά.). Από την άλλη μεριά η "άλογη" παράθεση ετερογενών ή αμφίσημων αντικειμένων, χρωματικών επιπέδων και λέξεων κατά την τεχνική των επικαλύψεων του κυβιστικού κολάζ, αρνείται τη συμμόρφωση στα κελεύσματα της αληθοφανούς απεικόνισης. Αιτία της αιώρησης αυτής του έργου είναι η άτολμη ακόμη και επιφανειακή οπωσδήποτε οικειοποίηση των κυβιστικών αρχών.

Morgunov Aleksei / Μοργκούνοφ Αλεξέι